Dat de werkdruk in het onderwijs hoog is, hoeven we jou als onderwijskracht vast niet te vertellen. De werkdruk is zelfs zo hoog dat branche aan de top staat als het gaat om burn-out klachten. Niet zo gek, want er wordt steeds meer verwacht. Wil jij meer weten over werkdruk en hoe je de werkdruk kunt verlagen? Lees dan snel verder.
Het is makkelijk om de oorzaken van een te hoge werkdruk te achterhalen. Er komt namelijk ontzettend veel bij het vak kijken. Denk bijvoorbeeld aan het relatief hoge aantal lesuren, grote klassen, de toetsdruk (en vervolgens het nakijken van alle toetsen) en allerlei administratieve taken. Door al deze ‘rompslomp’ blijft er weinig tijd over om lessen voor te bereiden, waardoor dit door veel onderwijskrachten in eigen tijd wordt gedaan. Daarnaast heeft ook de invoering van passend onderwijs ervoor gezorgd dat de werkdruk omhoog gaat. Passend onderwijs heeft als uitgangspunt dat alle kinderen passende begeleiding krijgen. Alle leerlingen moeten een plek krijgen op een school die niet alleen past bij hun kwaliteiten, maar ook bij hun mogelijkheden. Met de invoering van passend onderwijs hebben scholen een zorgplicht gekregen. De school is daarmee verantwoordelijk om elk kind een passende onderwijsplek te bieden. Of dit nu op de eigen school is of op een andere school.
Kabinet
Ook het kabinet ziet het belang van het verminderen van de werkdruk. Vakbonden, de PO-raad en het kabinet hebben daarom op 9 februari 2018 een akkoord bereikt over het verminderen van werkdruk in het primair onderwijs. Dit akkoord hield in dat er met ingang van schooljaar 2018-2019 €237 miljoen werd vrijgemaakt om de werkdruk te verlagen. In 2019 werd besloten om voor schooljaar 2019-2020 nog eens €333 miljoen beschikbaar te stellen. Hiermee kreeg een school van gemiddeld 225 leerlingen circa €49.500. Eind 2019 is met het Convenant aanpak lerarentekort besloten om nog eens extra geld beschikbaar te stellen. Per schooljaar 2020-2021 is daardoor €400 miljoen beschikbaar gesteld. Dit wordt als volgt verdeeld:
- Het regulier basisonderwijs ontvangt €251 per leerling;
- Het speciaal basisonderwijs ontvangt €377 per leerling;
- Het (voortgezet) speciaal onderwijs ontvangt €502 per leerling.
Voor schooljaar 2021-2022 wordt er opnieuw € 400 miljoen beschikbaar gesteld. Dat komt neer op de volgende verdeling van de middelen:
- Het regulier basisonderwijs ontvangt € 252 per leerling;
- Het speciaal basisonderwijs ontvangt € 379 per leerling;
- Het (voortgezet) speciaal onderwijs ontvangt € 505 per leerling.
Werkdruk verlagen: 5 tips
Gelukkig zijn er naast de maatregelen vanuit het kabinet heel wat dingen die je zelf kunt doen om de werkdruk te verminderen. Wij hebben er aantal voor je op een rijtje gezet:
1 Kijk kritisch naar je lesprogramma
Niet alle lessen zijn altijd even doelgericht. Kijk daarom kritisch naar je lessen en methodes en schrap in overleg met collega’s de overbodige lessen. Hiermee creëer je ruimte in je rooster en heb je tijd over voor individuele begeleiding of het uitdiepen van belangrijke lessen.
2 Werk en privé balans
Veel onderwijskrachten zullen zeggen dat het onmogelijk is, maar probeer je werk niet mee naar huis te nemen. Dat zorgt voor een duidelijke scheiding tussen je werk en je eigen tijd. Vind je het lastig om op tijd te stoppen? Gebruik dan een timer en stop als je tijd erop zit. Plan vervolgens ook voldoende tijd in voor ontspanning.
3 Beperk je tijd online
Er gaat enorm veel tijd in internet en sociale media zitten. Even een mailtje naar de ouders sturen, Pinterest afstruinen naar leuke les ideeën, een interactieve les mooi vormgeven of je eigen social media kanaal als juf of meester. Voor je het weet ben je uren verder en heb je relatief weinig gedaan. Zet ook hiervoor een timer en voorkom dat je je verliest in eindeloos op internet surfen.
4 Werkplezier
Waar krijg jij nou echt energie van? Vind je het leuk om je met de klas over uitdagende rekensommen te buigen of is knutselen juist helemaal jouw ding? Vergroot je werkplezier door je op activiteiten te richten waar je energie van krijgt. Vaak zijn dit activiteiten waar je goed in bent of juist een passie voor hebt. Deze energiegevers zorgen dat je meer energie hebt voor de zogenoemde energievreters. Meer aandacht besteden aan het vergroten van je werkplezier zorgt ook dat je werkdruk lager wordt.
5 To-do lijst
Het afstrepen van taken kan ontzettend veel voldoening geven. Maak daarom een korte lijst met taken die je die dag of week écht afgerond wil hebben. Focus je uitsluitend op die taken en zie de rest als bijzaak. Hiermee voorkom je dat je zaken gaat uitstellen of juist afgeleid wordt door alle extra zaken die er nog eens bijkomen. Een extra voordeel? Het afvinken van taken geeft nog een goed gevoel ook!
