Orde houden is soms best ingewikkeld. Het is absoluut te leren en je moet voor ogen
houden dat jij jouw manier van orde houden moet uitproberen en oefenen. De
aanhouder wint, in dit geval (en ik kan het weten…).
Er zijn twee redenen waarom je de orde verliest:
1. Je pakt het onhandig aan. Je didactiek is niet in orde, je legt niet goed uit, je
spreekt een leerling verkeerd aan
2. Je laat het er bij zitten:
a. Je voelt je niet verantwoordelijk
b. Je denkt dat je er geen last van hebt
c. Je durft geen grenzen te stellen
d. Je weet niet goed wat je moet doen
e. Je weet wel wat je moet doen, maar je kunt het (nog) niet
f. Je bent bang om het nog erger te maken
In het eerste geval is het belangrijk om serieus te luisteren naar de signalen uit de klas.
Je leerlingen zijn dan waarschijnlijk in opstand gekomen, omdat jij iets verkeerd, of
onhandig hebt aangepakt. In dat geval helpt dit stappenplan:
1. Leg de les stil en vertel je leerlingen dat je serieus naar ze zult luisteren, en dat je
daar hun hulp bij nodig hebt.
2. Jij vertelt de regels en de procedure (en daar houd je de leerlingen aan).
3. Je inventariseert de “klachten” en vraagt om serieuze (!) oplossingen.
4. De oplossingen inventariseer je ook.
5. Je kiest de oplossing(en) die voor jou werken en je vraagt commitment aan de
leerlingen door hun hand op te laten steken.
6. Je gaat verder met de les (als daar nog tijd voor is…).
In het tweede geval is er sprake van een ordeprobleem. Hier is het belangrijk om na te
gaan wat jij wilt. Pas als je dat op een rijtje hebt, kun je verder:
1. Welke regels vind jij echt belangrijk?
2. Wat mogen de leerlingen beslist niet?
3. Wat verwacht jij van de leerlingen?
4. Wat verwachten de leerlingen van jou?
5. Wat kunnen de leerlingen verwachten als zij zich niet aan het voorgaande
houden?
6. Hoe kun je alle regels en afspraken positief stellen (zonder in gemopper en
“geniet” te vervallen)?
Als je antwoorden hebt op deze vijf vragen, dan kun je die aan de leerlingen vertellen. En
ze vragen om zich hier aan te committeren. En dan kun je opnieuw beginnen.
En hoe zorg je dat je de orde vasthoudt?
1. Je loopt zelf rustig door de klas en je hebt ogen in je rug.
2. Je grijpt onmiddellijk in zodra iemand jouw orde verstoort. Je gooit een boze blik,
spreekt de dader onder 4 ogen aan, of je complimenteert de leerlingen die doen
zoals jij het wilt.
3. Je goochelt met aandacht: humor is het toverwoord!
Het is in ieder geval heel belangrijk om consequent te zijn en te blijven. In het begin kost
dat veel geduld en steeds opnieuw beginnen. Want leerlingen zijn a. gewoontedieren en
b. snel afgeleid…